مقدمه دانش پژوهی - مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی تبریز

اسلایدر

مقدمه:
آیین نامه ارتقای مرتبه اعضای هیئت علمی دانشگاه های علوم پزشکی کشور که در مرداد ماه 1387 ابلاغ شد، از اول دی ماه 1387 لازم الاجرا گشت.
در این آیین نامه علاوه بر ذکر شرایط عمومی برای ارتقای مرتبه ، شامل داشتن گواهینامه کارگاههای روش های آموزش و پژوهش ،تسلط به زبان های خارجی و کار بارایانه و صلاحیت اخلاقی، به ذکر جزییات فعالیت های آموزشی، پژوهشی و اجرایی پرداخته شده است.
آنچه در ماده یک یا فعالیت های آموزشی بعنوان یک فعالیت شرطی به آن اشاره شده است ، بند مربوط به دانش پژوهی آموزشی است که عضو هیئت علمی انتظار میرود حداقل 3 امتیاز شرطی در این بند کسب نماید.

بند 6-1 آیین نامه ارتقا: دانش پژوهی آموزشی Scholarship of teaching
الف- تدوین برنامه های آموزشی ، استانداردها، همکاری در تدوین برنامه ها به تایید دبیرخانه ذیربط معاونت آموزشی وزارت: تا 15 امتیاز
ب- بکارگیری روش های نوین در برنامه ریزی، اجرا، و ارزیابی فعالیت های آموزشی با مستندات: تا 20 امتیاز
1-6-1: ارائه و پیاده سازی طرح دوره(course plan) هر دوره نیم امتیاز تا سقف 2 امتیاز
2-6-1: بازنگری و پیاده سازی طرح دوره هر دوره تا 25/0 امتیاز تا سقف 1 امتیاز
3-6-1: طراحی و پیاده سازی برنامه آموزشی رشته تحصیلی هر واحد تا یک امیاز. سقف 10 امتیاز
4-6-1: بازنگری و پیاده سازی بنامه آموزشی رشته تحصیلی هر واحد نیم امتیاز تا سقف 5 امتیاز
5-6-1: پیاده سازی روش های نوین آموزشی هر واحد نیم امتیاز تا سقف 4 امتیاز
6-6-1: طراحی و پیاده سازی روش های نوین ارزیابی هر مورد یک امتیاز تا سقف 3 امتیاز
ارزیابی فعالیت های فوق بر اساس اصول علمی ارزشیابی دانش پژوهی (6 معیار Glassik ) و توسط EDC هر دانشگاه انجام می گیرد.

حیطه های دانش پژوهی آموزشی
حیطه تدوین و بازنگری برنامه های آموزشی
حیطه یاددهی و یادگیری
حیطه ارزشیابی
حیطه یادگیری الکترونیکی
حیطه مدیریت و رهبری آموزشی
حیطه طراحی و تولید محصولات آموزشی

ارزیابی فعالیت های دانش پژوهی آموزشی: Assessing Scholarship of Teaching
Glassik در سال 2000 ، معیارهایی را برای ارزیابی فالیت های دانش پژوهی آموزشی پیشنهاد کرد که در آیین نامه ارتقا نیز فعالیت های دانش پژوهی آموزشی بر اساس همین معیارها سنجش می شوند.این 6 معیار به قرار زیرند:
• اهداف روشن و واضح
• آمادگی و مطالعه کافی
• روش های مناسب
• نتایج قابل توجه
• ارتباط موثر
• نقد بازتابی

سوالاتی که باید در هر مورد در بررسی فعالیت دانش پژوهی پرسیده شود:

1- اهداف واضح و روشن:
- آیا هدف مشخص است؟
- آیا اهداف واقعی ، قابل دسترسی و قابل سنجش هستند؟
- آیا سوالات مهم در عرصه مورد نظر پرسیده شده اند؟
- آیا اهداف و دستاوردهای فعالیت یا فرآیندهای آموزشی مورد نظر و منافع آن برای جمعیت هدف بیان شده است؟
- آیا اهداف و دستاوردها با نقش و وظایف فراگیران، عضو هیئت علمی و موسسه آموزشی همخوانی دارد؟

2- آمادگی و مطالعه کافی:
- آیا از منابع و سوابق و مطالعات قبلی به خوبی استفاده شده است؟
-از مواد آموزشی متناسب از نظر تعداد و سطح برای نیل به اهداف استفاده شده است؟

3- روش های مناسب:
- آیا روشهای بکار گرفته شده ، متناسب با اهداف هستند؟
- آیا روشهای انتخابی به طور اثربخشی بکار رفته است؟

4- نتایج قابل ملاحظه:
- آیا به اهداف رسیده است؟
- آیا فعالیت انجام شده منجر به گشودن عرصه های بیشتر در همان زمینه برای فعالیت های بعدی شده است؟

5- ارائه موثر
- آیا برای ارائه از یک الگوی مناسب استفاده شده است؟
- آیا با مخاطبین ارتباط درستی برقرار شده است؟
- آیا پیام واضح ارائه شده است؟

6- نقد بازتابی
- آیا کار خود را نقادانه ارزشیابی کرده است؟
- آیا برای این نقد از شواهد مناسب استفاده کرده است؟
- آیا فعالیت را در معرض نقد دیگران قرار داده است؟

مقایسه معیارهای ارزیابی دانش پژوهی در حیطه آموزش و پژوهش:
از آنجاییکه اکثر اعضای هیئت علمی با معیارهای ارزیابی و داوری طرح های پژوهشی و مقالات آشنایی دارند در جدول زیر معیار های Glassik در فعالیت های آموزشی و پژوهشی با هم آورده شده که تفاوت آنها و نحوه اعمال معیارها واضح تر گردد:

معیار Glassik	پژوهش	آموزش
اهداف واضح و روشن	روشنی و وضوح فرضیات، اهداف و اهمیت سوالات پژوهشی	اهداف آموزشی واضح ، قابل اندازه گیری و قابل دستیابی
آمادگی کافی	جستجوی کافی، زمینه مطالعاتی قوی، استفاده درست از منابع	دانش به روز، استفاده از منابع علمی بر اساس اهداف
روش های مناسب	روش کار پاسخگوی اهداف و سوالات باشد	استفاده از روش های تدریس متناسب با اهداف استفاده از روش های ارزیبای متناسب با دستاوردها
نتایج قابل توجه	آزمون فرضیات و رد یا قبول آنها	سنجش کیفیت/اثربخشی آموزش و نشان دادن رسیدن به اهداف آموزشی
ارائه اثربخش	انتشار در مجلات یا ارائه در کنگره	نتایج یا فرآیند آموزشی را در دسترس استفاده و نقد همکاران قرار دادن
نقد بازتابی	بازتاب انتقادی بر نتایج خود برای هدایت سایر پژوهش های مرتبط	تحلیل انتقادی فعالیت آموزشی که منجر به ارتقای آموزش و تغییر در آن شود

معادل سازی امتیازات دانش پژوهی در ماده 3 آئین نامه ارتقا
جناچه فعالیتی تمام معیارهای گلاسیک را داشته باشد ، امتیاز آن می تواند در ماده 3( حداکثر تا 50 درصد امتیاز لازم اعم از شرطی و غیر شرطی ) به شرح زیر لحاظ نماید.
این مقدار در رتبه مربی به استادیاری حداکثر 15 امتیاز، از استادیاری به دانشیاری حداکثر 17.5 امتیاز و دانشیاری به استادی حداکثر 22.5 امتیاز می باشد.

مشارکت در دو فرایند کشوری دانش پژوهی آموزشی به عنوان صاحب اصلی فرایند معادل یک مقاله انگلیسی تحقیقیاصیل موضوع بند"ب" ماده 12 شیوه نامه آئین نامه ارتقا می باشد و می تواند جایگزین یک مقاله موضوع این بند گردد.
مشارکت ( اعم از صاحب/ همکار) در هر فرایند دانش پژوهی آموزشی دانشگاهی می تواند معادل یک مقاله به زبان خارجی بند "د" ماده 12 شیوه نامه آئین نامه ارتقا باشد و هر هیأت علمیمی تواند به مرتبه استادیاری حداکثر تا 2.5 امتیاز، برای مرتبه دانشیاری 3.75 امتیاز( حداکثر تا دو فرایند ) و برای مرتبه استادی حداکثر تا 7.5 امتیاز ( حداکثر تا چهار فرایند)دانش پژوهی آموزشی را در این بندبه عنوان معادل ارائه نماید.
صاحبان هر فرایند دانش پژوهی می توانند حداکثر دو نفر را به عنوان صاحبان اصلیفرایند معرفی می کنند که از امتیاز یکسان برخوردار خواهد بود ودر صورت تعدد صاحبان اصلی فرایند، تصمیم گیری به پیشنهاد کمیته دانش پژوهیدانشگاهی/ کشوری و تائید هیأت ممیزه دانشگاه / مرکزی برحسب مورد می باشد.
کشوری بودن فرایندهای رتبه اول جشنواره کشوری شهید مطهری از سال 1394 و به بعد باید به تائید کمیته کشوری دانش پژوهی رسیده باشد.
هر امتیاز فقط در یک ماده قابل استفاده می باشد( در بند دو یا سه)

منو دانش پژوهی